Bestaan beschermde varens onbekend

In de haven van Woerden zijn de kademuren van de haven vlak voor de Woerdense havendagen in september 2011 schoongemaakt. Leden van de KNNV ontdekten dat bij die werkzaamheden honderden beschermde varens als tongvaren en steenbreekvaren zijn verwijderd.

In reactie op klachten van de  KNNV, de Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging,  afdeling Woerden, zegt wethouder Mevr. Titia Cnossen dat het onbekend was dat deze planten daar stonden en een beschermde status hadden. Ze was blij met de door de KNNV aangeboden inventarisatie van muurvarens die langs de Singel voorkomen.

Tongvaren (Asplenium scolopendrium)

Om te voorkomen dat bij het herinrichten van de haven dit voorjaar de resterende planten zullen verdwijnen, hebben leden van de KNNV plantenwerkgroep de kademuren geïnventariseerd en dit in een rapport met veel foto’s vastgelegd. Aan de wethouder is gevraagd het rapport met haar ambtenaren te bespreken en een beheersplan op te stellen. 

Muurvegetatie

In Woerden zijn nog maar enkele plaatsen waar specifieke muurbegroeiing te vinden is. Bij de vernieuwing van het stadscentrum, de restauratie van het kasteel en het herstel van de bruggenhoofden van de Snellerbrug is daar alle muurvegetatie verloren gegaan. 

Haven/Emmakade

Slechts op drie plaatsen in Woerden zijn nog wettelijk beschermde varens aangetroffen. Een van deze groeiplaatsen zijn de kademuren van Haven en Emmakade. 

Tongvaren

Recentelijk is in een van de te slopen gebouwen op het defensieterrein ook nog een plek aangetroffen waar Tongvaren groeit. Voor deze varens wordt in overleg met gemeente, IVN en KNNV een alternatieve plek gezocht in de buurt van het NME centrum InBredius.

De KNNV gaat ervan uit dat de afdeling groenvoorziening onwetend was over de status van de varens.

Bron: RPLFM Woerden, Meer kunt u lezen op:
http://www.rplfm.nl muurplanten in woerden



Waarbij het mogelijk is een filmpje te downloaden en te bekijken en/of te beluisteren.

Vestiging en genetische variatie van zeldzame varens

varens in de Noord-Oostpolder

We maakten in de nieuwsbrief aan onze leden al eerder bekend dat Arjen de Groot, lid Nederlandse Varenvereniging, op 16 januari 2012 zal promoveren na onderzoek over de verspreiding en vestiging van varensoorten In Nederland en het ontstaan van soort- en genetische variatie bij varens in nieuwe gebieden.

Hij geeft in zijn proefschrift aan dat om de afname van plantendiversiteit tegen te gaan,  maatregelen zich zouden moeten richten zowel op het behoud van de bestaande diversiteit als een verhoging daarvan in herstelde of nieuwe natuur. Verspreiding is hierbij essentieel want door de afbraak en fragmentatie van hun leefgebied, moeten planten zich over steeds grotere afstanden verplaatsen. Arjen de Groot bestudeerde tijdens zijn promotieonderzoek het ontstaan van diversiteit binnen en tussen Nederlandse varensoorten in nieuwe natuurgebieden. 

Arjen onderzocht een groot aantal beschermde varensoorten in de bossen in de IJsselmeerpolders. Uit de sporenvoorraad in de bosbodem en de genetische variatie in jonge populaties kon de promovendus aantonen dat varensporen zeer gemakkelijk een nieuw gebied bereiken, zelfs als bronpopulaties ver weg zijn. De diversiteit onder binnenwaaiende sporen blijkt hoog, zowel op soorts- als genetisch niveau. Het lokaal voorkomen van soorten lijkt vooral afhankelijk van de beschikbaarheid van geschikte vestigingsomstandigheden. Dit suggereert dat beleid gericht op het behoud van zeldzame varensoorten zich vooral zou moeten richten op het behoud van voldoende locaties waar vestiging mogelijk is, in plaats van op het behoud van individuele planten op een muur of kade.

Een combinatie van kruisingsproeven en demografisch en genetisch onderzoek van De Groot aan populaties van zeldzame muurvarens toonde echter aan dat het essentieel is om voldoende (oude) populaties te behouden en de afstand tussen vestigingslocaties te beperken. Het mechanisme dat kolonisatie over grote afstanden mogelijk maakt (populatievestiging vanuit een enkele spore d.m.v. zelfbevruchting), zorgt namelijk dat jonge populaties genetisch arm zijn. Inteelt kan dan hun voortbestaan bedreigen.

De beste wensen voor alle varenliefhebbers

Onder het motto: "Beter wat later dan nooit" willen we alle varenliefhebbers een heel goed nieuw jaar toewensen met voor onze varenleden een heel best varenjaar.
Komend jaar staan er tal van interessante excursies op het programma, zodat er weer volop mogelijkheden zijn om met elkaar varenmomenten te delen en van gedachten te wisselen.
Voor een uitgebreid programma kunt u  de website raadplegen.