Defensieterrein vrij van beschermde varens

Met het uitsteken en oppotten van de laatste beschermde varens is deze week de weg vrijgemaakt voor het verplaatsen van 12 gestalde vrachtwagens. Alle beperkingen voor het terrein op Kamp Soesterberg zijn nu officieel opgeheven. De parkeerplaats mag leeg- en schoongemaakt worden en regulier gebruik is weer toegestaan.

Toen ecologen tijdens een routine-inventarisatie in 2007 op ruim 10.000 in Nederland bedreigde blaasvarens stuitten, zorgde dit voor flinke consternatie. De populatie, op de parkeerplaats voor overtollige voertuigen, vertienvoudigde in een klap het totale bestand van deze zeldzame soort in Nederland. De 155 vrachtwagens, geparkeerd in afwachting van verkoop, zorgden onbedoeld voor exact de juiste groeiomstandigheden van de blaas-, steenbreek- en tongvaren. Ook deze laatste 2 soorten zijn beschermd, maar minder zeldzaam.

Kalkrijk 

Ecoloog Ido Borkent schepte eigenhandig de laatste exemplaren tussen het halfsteens wegdek uit: “Van nature groeien deze varens in rots- en kalkrijk gebied. Daarom zijn ze in Nederland zo zeldzaam. Hier groeiden ze in een kalkrijke, vochtige, halfopen bestrating. Een andere samenloop van goede omstandigheden was dat ze in de volle schaduw van de dicht opeen geparkeerde vrachtwagens stonden. Vooral in de ontkiemingsfase luistert het erg nauw. De plantjes van een centimeter of 10, 15 kiemen zonder bladerdek, wat ze erg kwetsbaar maakt voor zonlicht.

Bescherming

De ontdekte planten staan op de beschermde lijsten van de Flora- en Faunawet van het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie. Dit betekent dat ze volledige bescherming genieten. Alleen onder strikte voorwaarden kan ontheffing worden gekregen voor verplaatsing en verwijdering. Een eerste ontheffing volgde in 2011. Onder de voorwaarde dat 500 stuks werden verplant, mochten 7.500 planten worden opgeruimd en konden 143 voertuigen worden weggehaald.

Tweede ontheffing

De 500 blaasvarens werden hergehuisvest op 4 plekken in Nederland; kalkrijke kademuren, botanische tuinen en een schaduwrijke slootkant. Toen dat dit jaar succesvol bleek te zijn gebeurd, kreeg Defensie toestemming om ook met de laatste 2.200 aan de slag te gaan. Die waren na de eerste ontheffing overgebleven onder de 12 viertonners. Borkent: “Van die 2200 moeten we er 1.000 herplanten. Dat gebeurt volgend jaar op de 4 al gebruikte plekken en nog 2 andere locaties. We waren net op tijd. 2 weken later en ze waren hun blad kwijt. Dan hadden ze volledig onder de grond gezeten en moesten we tot na de winter wachten.”

Bron: ministerie van defensie 

Soc